مواد افزودنی برای اصلاح خواص بتن، کمی قبل از مخلوط یا در زمان مخلوط به آن افزوده میشوند. مواد افزودنی بتن به دو دسته مواد افزودنی‌های شیمیایی و افزودنی‌های معدنی تقسیم میشوند. مواد افزودنی را به منظور افزایش کیفیت مطلوب بتن، کاهش نارسایی و یا تغییر بعضی از مشخصه های بتن به آن اضافه می نمایند، از مهمترین این افزودنی های بتن مواد روان کننده و فوق روان کننده هستند. عملکرد اصلی مواد افزودنی روان کننده، افزایش کارایی بتن یا ملات و یا به نوعی دیگر، کاهش آب لازم برای اختلاط بتن و یا ملات و لذا افزایش مقاومت بتن است. همچنین استفاده از این مواد باعث صرفه جویی مصرف سیمان در بتن و باعث سادگی عمل تراکم بتن می گردد و مانع آب انداختن بتن می شود. فوق روان کننده ها در مقایسه با روان کننده ها دارای اثر قوی تری هستند. این مواد ضمن حفظ انسجام بتن و بدون کاهش مقاومت آن باعث افزایش کارایی بتن یا ملات می شوند. علاوه بر این، این مواد قادرند آب مورد نیاز بتن را به میزان ۲۵ تا ۳۵ درصد کاهش داده لذا باعث افزایش بسیار زیاد مقاومت می شوند.
افزودنی‌های شیمیایی بتن به پنج دسته قابل تقسیم می شوند:
1.حباب سازهای کاهنده آب
2. دیرگیرکننده بتن
3. زود گیر کننده بتن
4.روان کننده
5. کاهنده آب بتن
حباب هواساز: این نوع افزودنی برای ایجاد حباب‌های ریز هوا در بتن استفاده می شود. اضافه کردن مواد افزودنی حباب‌ساز به بتن باعث تولید حباب‌های ریز هوا در بتن و بین سنگ دانه‌ها می‌شود، این حباب‌ها باید بعد از سخت شدن بتن یا ملات در بتن وجود داشته باشند.
کاربرد مواد افزودنی شیمیایی بتن حباب هواساز: این نوع افزودنی بتن برای بالا بردن دوام بتن درمقابل یخ بستن و ذوب شدن بتن استفاده می شود .مواد افزودنی بتن حباب ساز برای مقاومت بتن درمقابل پوسته شدن سطح در اثر یخ زدن های مواد شیمیایی بتن می باشد. کاربری دیگر این افزودنی های بتن برای بالا بردن کارایی بتن و نفوذناپذیر شدن بتن و سخت شدن آن می باشد. برای افزایش میزان روانی بتن هم از این نوع مواد افزودنی بتن می توان استفاده کرد. برای ایجاد حالت ارتجاعی یا فنری در بتن، برای کاهش جدا شدگی دانه‌ها و آب انداختن بتن هم از مواد افزودنی بتن هوازا استفاده می شود.
مواد تشکیل دهنده افزودنی بتن حباب‌ساز: دیرگیرکننده‌ها که جزئی از مواد افزودنی بتن هستند برای کاهش فرآیند آب‌گیری در بتن کاربرد دارند. معروفترین دیرگیر کننده بتن شکر است. تفاوت خاصی در مقاومت نهایی بتن در حالت استفاده از دیرگیرکننده و بدون آن وجود ندارد.
کاربرد دیرگیرکننده در مواد افزودنی بتن: کار مواد افزودنی دیرگیرکننده بتن به تاخیر انداختن گیرش بتن است که در بتن ریزی‌های حجیم کاربرد دارد. مواد افزودنی دیرگیرکننده بتن برای جلوگیری از ترک های ناشی از گیرش در بتن‌ریزی‌های پشت سر هم و برای حمل بتن در فاصله‌های زیاد استفاده می شود.
زودگیرکننده در مواد افزودنی بتن: مواد افزودنی زودگیرکننده تسریع‌کننده بتن هستند. این مواد برای بالا بردن سرعت آب‌گیری در بتن کاربد دارند. معروفترین زودگیر کننده‌ها کلرید کلسیم، کربنات سدیم و ترکیبات آلومینات هستند. باعث افزایش سرعت گیرش بتن در مناطقی که در اثر سرمای زیاد امکان یخ بستن آب بتن را در بر دارد. از مواد افزودنی زودگیرکننده بتن در محل هایی که به دلیل کم بودن تعداد قالب، نیاز به باز کردن سریع قالب داشته باشند استفاده می شود.
روان‌کننده بتن در مواد افزودنی شیمیایی بتن: مواد افزودنی روان‌کننده بتن یا مواد افزودنی خمیری‌کننده بتن یکی از انواع افزودنی‌های شیمیایی بتن است. همچنین برای بهبود کارایی بتن تازه از این مواد افزودنی بتن استفاده می شود.
کارایی افزودنی روان‌کننده بتن: مواد افزودنی روان‌کننده بتن برای بهبود بخشیدن خواص بتن استفاده می شوند.مواد افزودنی روان‌کننده بتن برای بتن ریزی قطعات با تراکم زیاد آرماتور مناسبند. مواد افزودنی روان‌کننده بتن برای بتن‌ریزی با استفاده از لوله کاربرد دارد.
انواع مواد افزودنی روان‌کننده بتن: روان کننده معمولی و فوق روان کننده. که به صورت مایع و پودری وجود دارند.
مواد افزودنی کاهنده آب در بتن: مواد افزودنی کاهنده آب در بتن به منظور تغییر مقدار آب مصرفی در شرایط یکسان روانی بتن است.
انواع مواد افزودنی کاهنده آب در بتن: این مواد به دو نوع زیر تقسیم بندی میشوند : کاهنده معمولی وکاهنده قوی آب در بتن.
مواد افزودنی معدنی بتن: پوزولان‌ها: پوزولان‌ها از مواد سیلیسی یا سیلیسی و آلومینی که خود به تنهایی دارای چسبانندگی کم است، اما به شکل بسیار ریز در معرض رطوبت طی واکنش شیمیایی با هیدروکسید کلسیم در دمای معمولی ترکیب‌هایی با خاصیت سیمانی تولید میکند.اگر چه بتن دارای پوزولان، نسبت به بتن با سیمان پرتلند آرام تر به مقاومت اولیه می رسد، اما مقاومت نهایی آن مساوی یا بیشتراز مقاومت بتن با سیمان پرتلند است.
فواید استفاده از بتن دارای پوزولان( مواد افزودنی) :
کم کردن میزان سیمان.
برای کاهش سرعت و میزان حرارت بدست آمده از فرایند آب‌گیری سیمان.
برای بهبود کارایی بتن.
برای افزایش مقاومت بتن.
برای افزایش پایایی بتن از راه کم کردن نفوذ پذیری.
هزینه اقتصادی کمتر
